Psilocybine en medicijnen

⚠️ Belangrijke disclaimer

Deze informatie is alleen bedoeld voor educatieve doeleinden en vervangt geen medisch advies. Raadpleeg altijd een arts voordat je medicijngebruik aanpast of stopt.

Bij twijfel over je medicatie: Neem contact op met je behandelend arts of apotheek. Veiligheid gaat altijd voor.

ANTIDEPRESSIVA
SSRI's
Gebruikt voor:
Depressie, angststoornissen, OCD, paniekstoornis
Handelsnamen:
Prozac (fluoxetine), Zoloft (sertraline), Lexapro (escitalopram), Seroxat (paroxetine), Cipramil (citalopram), Fevarin (fluvoxamine)
Werkingsmechanisme:
Blokkeert heropname van serotonine, vermindert psilocybine binding aan 5-HT2A receptoren
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🔶 -25% tot -40% intensiteit
Wachttijd:
Geen* (maar hogere dosis mogelijk nodig)
Praktische tip:
Veilig maar minder effect. Overweeg 20-30% hogere dosis na overleg
SNRI's
Gebruikt voor:
Depressie, gegeneraliseerde angststoornis, neuropathische pijn
Handelsnamen:
Efexor (venlafaxine), Cymbalta (duloxetine), Pristiq (desvenlafaxine)
Werkingsmechanisme:
Blokkeert heropname van serotonine én noradrenaline
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🔶 -25% tot -40% intensiteit
Wachttijd:
Geen* (maar hogere dosis mogelijk nodig)
Praktische tip:
Vergelijkbaar met SSRI's. Let op ontwenningsverschijnselen bij stoppen
MAOI's
Gebruikt voor:
Zware depressie (laatste redmiddel), atypische depressie
Handelsnamen:
Nardil (phenelzine), Parnate (tranylcypromine), Marplan (isocarboxazid)
Waarom gevaarlijk:
⚠️ Blokkeert afbraak van serotonine, dopamine en tyramine. Risico op serotoninesyndroom en hypertensieve crisis
Risico:
🔴 EXTREEM - LEVENSGEVAARLIJK
Effect impact:
❌ Trip 2-3x intenser, oncontroleerbaar
Wachttijd:
14 dagen minimum na laatste dosis
Praktische tip:
NOOIT combineren. Bespreek met psychiater voor veilig afbouwen
TCA's (Tricyclische antidepressiva)
Gebruikt voor:
Depressie, neuropathische pijn, migraine preventie, slaapstoornissen
Handelsnamen:
Tryptizol (amitriptyline), Anafranil (clomipramine), Nortrilen (nortriptyline), Surmontil (trimipramine)
Werkingsmechanisme:
Blokkeert heropname van serotonine en noradrenaline, heeft ook antihistamine werking
Risico:
🟡 Onbekend (weinig onderzoek)
Effect impact:
🔶 Waarschijnlijk verminderd
Wachttijd:
3-5 dagen (lange halfwaardetijd)
Praktische tip:
Overleg met arts vanwege complexe farmacologie en mogelijke interacties
STEMMINGSSTABILISATOREN
Lithium
Gebruikt voor:
Bipolaire stoornis (manie preventie), zware depressie (aanvullend)
Handelsnamen:
Lithium (Priadel, Camcolit), lithiumcarbonaat tabletten
Waarom gevaarlijk:
⚠️ Smalle therapeutische range. Risico op lithiumvergiftiging, convulsies en coma bij combinatie
Risico:
🔴 EXTREEM - LEVENSGEVAARLIJK
Effect impact:
❌ Onvoorspelbare en gevaarlijke interactie
Wachttijd:
Gebruik NOOIT stoppen (stabiele lithiumspiegel cruciaal)
Praktische tip:
ABSOLUUT AFGERADEN. Lithium mag nooit gestopt worden zonder medische begeleiding
Valproaat
Handelsnamen:
Depakine
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Mogelijk verminderd
Wachttijd:
24-48 uur
Aanbeveling:
Medische begeleiding
ANTIPSYCHOTICA
Quetiapine (Seroquel)
Gebruikt voor:
Schizofrenie, bipolaire stoornis, slaapproblemen (lage dosis), aanvullend bij depressie
Handelsnamen:
Seroquel, Seroquel XR (verlengde afgifte), quetiapine generiek
Werkingsmechanisme:
Blokkeert 5-HT2A receptoren (dezelfde als psilocybine gebruikt), werkt als trip killer
Risico:
🟢 Veilig (ideaal als noodmedicatie)
Effect impact:
🔴 Blokkeert psychedelische effecten volledig
Wachttijd:
12-24 uur (afhankelijk van dosis en formulering)
Praktische tip:
Ideaal trip killer. 25-50mg stopt moeilijke trip binnen 30-60 minuten. Veilig om bij de hand te hebben
Olanzapine
Handelsnamen:
Zyprexa
Risico:
🟢 Veilig (als trip killer)
Effect impact:
🔴 Blokkeert effecten
Wachttijd:
24-48 uur
Aanbeveling:
Gebruik als trip killer
Haloperidol
Handelsnamen:
Haldol
Risico:
🟡 Risico
Effect impact:
🔴 Kan trip verergeren
Wachttijd:
48-72 uur
Aanbeveling:
Vermijd
BENZODIAZEPINES
Alprazolam
Handelsnamen:
Xanax
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Vermindert angst-effecten
Wachttijd:
12-24 uur
Aanbeveling:
Trip killer, verslavingsrisico
Lorazepam (Ativan)
Gebruikt voor:
Angststoornissen, paniekstoornis, acute spanning, epilepsie (noodmedicatie)
Handelsnamen:
Ativan, Temesta, lorazepam generiek
Werkingsmechanisme:
Versterkt GABA werking, kalmeert zenuwstelsel. Vermindert angst maar niet visuele effecten
Risico:
🟡 Matig (relatief veilig als trip killer)
Effect impact:
🔶 Vermindert angst en paniek, visuele effecten blijven
Wachttijd:
12-24 uur
Praktische tip:
Beste keuze trip killer. 0.5-1mg kalmeert zonder volledige blokkade. Let op: verslavingsrisico bij regelmatig gebruik
Diazepam
Handelsnamen:
Valium
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Vermindert angst-effecten
Wachttijd:
24-48 uur
Aanbeveling:
Langwerkend trip killer
PIJNMEDICATIE
Tramadol
Gebruikt voor:
Matige tot ernstige pijn, chronische pijn, post-operatieve pijn
Handelsnamen:
Tramal, Contramal, Ultram, Tramadol retard, tramadol generiek
Waarom risicovol:
⚠️ Dubbele werking: opioid + serotonine heropname remmer. Risico op serotoninesyndroom
Risico:
🟡 Matig (serotonine interactie)
Effect impact:
🔶 Onbekend, mogelijk versterkte sedatie
Wachttijd:
24 uur minimum
Praktische tip:
Bij chronische pijn: overleg alternatief met arts. Eenmalig gebruik: wacht 24u
Morfine/Codeïne
Handelsnamen:
Diverse
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Mogelijk versterkt
Wachttijd:
12-24 uur
Aanbeveling:
CNS depressie risico
Ibuprofen / Paracetamol
Gebruikt voor:
Hoofdpijn, spierpijn, koorts, ontstekingen, menstruatiepijn
Handelsnamen:
Ibuprofen: Advil, Brufen, Nurofen | Paracetamol: Panadol, Tylenol, diverse generieke merken
Werkingsmechanisme:
Ibuprofen: COX-remmer | Paracetamol: centrale pijnremming. Geen interactie met serotonine systeem
Risico:
🟢 Volledig veilig
Effect impact:
🟢 Geen invloed op psychedelische effecten
Wachttijd:
Geen
Praktische tip:
Veilig te gebruiken voor hoofdpijn na trip. Kan tijdens voorbereiding gebruikt worden
ADHD MEDICATIE
Methylfenidaat
Gebruikt voor:
ADHD, ADD, narcolepsie
Handelsnamen:
Ritalin, Concerta, Medikinet, Equasym, methylfenidaat retard
Werkingsmechanisme:
Stimuleert dopamine en noradrenaline. Verhoogt hartslag en bloeddruk
Risico:
🟡 Matig (cardiovasculair)
Effect impact:
🔶 Mogelijk verhoogde hartslag, onrust
Wachttijd:
Dag van sessie (skip ochtend dosis)
Praktische tip:
Skip dosis op tripdag. Monitor hartslag tijdens sessie. Retard formulering: 24-48u wachten
Amfetamines
Handelsnamen:
Adderall
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Cardiovasculair risico
Wachttijd:
Dag van sessie
Aanbeveling:
Cardiovasculaire monitoring
CARDIOVASCULAIR
ACE-remmers
Handelsnamen:
Lisinopril, Enalapril
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Mogelijk ineffectief
Wachttijd:
Geen
Aanbeveling:
Bloeddruk monitoring
Bètablokkers
Handelsnamen:
Metoprolol, Propranolol
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Maskeert symptomen
Wachttijd:
Geen
Aanbeveling:
Extra monitoring
Calciumblokkers
Handelsnamen:
Amlodipine
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🟢 Minimaal
Wachttijd:
Geen
Aanbeveling:
Waarschijnlijk veilig
OVERIGE
Alcohol
Gebruikt voor:
Recreatie, sociale ontspanning
Waarom problematisch:
⚠️ Onderdrukt zenuwstelsel, verhoogt valrisico, verslechtert oordeelsvermogen, dehydratie
Risico:
🟡 Matig tot hoog (afhankelijk van hoeveelheid)
Effect impact:
🔴 Verhoogt risico op ongelukken en slechte beslissingen
Wachttijd:
24-48 uur (volledig nuchter zijn)
Praktische tip:
Nooit combineren. Ook geen alcohol achteraf tot trip volledig voorbij is (12+ uur)
Cannabis
Handelsnamen:
-
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Onvoorspelbaar
Wachttijd:
12-24 uur
Aanbeveling:
Kan trip intensiveren
St. Janskruid (Hypericum)
Gebruikt voor:
Milde tot matige depressie, seizoensgebonden depressie (SAD), angst
Handelsnamen:
Hypericum perforatum, Perika, Jarsin, diverse kruidenpreparaten
Waarom gevaarlijk:
⚠️ Bevat hypericine en hyperforine: natuurlijke MAOI-achtige stoffen. Risico op serotoninesyndroom
Risico:
🔴 Hoog (MAOI-achtige werking)
Effect impact:
❌ Kan trip gevaarlijk intensiveren
Wachttijd:
7-14 dagen (bouwt langzaam af)
Praktische tip:
Vermijd absoluut. Veel mensen denken dat 'natuurlijk' = veilig, maar dit klopt niet!
Kratom
Handelsnamen:
Mitragyna speciosa
Risico:
🟡 Onbekend
Effect impact:
🔶 Onduidelijk
Wachttijd:
24-48 uur
Aanbeveling:
Voorzichtigheid, weinig bekend
CBD olie
Handelsnamen:
Diverse CBD producten
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🔶 Mogelijk licht kalmerend
Wachttijd:
6-12 uur
Aanbeveling:
Waarschijnlijk veilig
Melatonine
Handelsnamen:
Circadin, diverse merken
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🔶 Mogelijk slaperigheid
Wachttijd:
12-24 uur
Aanbeveling:
Veilig, kan sloom maken
5-HTP / Tryptofaan
Handelsnamen:
Diverse supplementen
Risico:
🟡 Matig
Effect impact:
🔶 Serotonine interactie
Wachttijd:
48-72 uur
Aanbeveling:
Stop tijdig voor sessie
Antihistamines
Gebruikt voor:
Allergieën, hooikoorts, jeuk, slaapproblemen (sommige types)
Handelsnamen:
Cetirizine (Zyrtec), Loratadine (Claritine), Fexofenadine (Telfast), Diphenhydramine (Benadryl)
Type verschil:
Nieuwe generatie (cetirizine, loratadine): minder slaperig | Oude generatie (diphenhydramine): zeer slaperig
Risico:
🟢 Laag
Effect impact:
🔶 Lichte tot matige sedatie (type afhankelijk)
Wachttijd:
24-48 uur (vooral oude generatie)
Praktische tip:
Nieuwe generatie (Zyrtec, Claritine) meestal prima. Vermijd Benadryl: maakt erg sloom
SUPPLEMENTEN & NATUURLIJKE MIDDELEN
Magnesium
Gebruikt voor:
Spierkrampen, stress, slaap, hoofdpijn preventie
Handelsnamen:
Magnesium glycinaat, citraat, oxide. Diverse merken
Effect:
Kan helpen bij spierspanning en ontspanning. Geen negatieve interactie
Risico:
🟢 Veilig
Effect impact:
🟢 Mogelijk licht ontspannend
Wachttijd:
Geen
Praktische tip:
Kan helpen bij spierspanning tijdens trip. Neem normale dosis, niet meer
Vitamine D
Gebruikt voor:
Botgezondheid, immuunsysteem, winterdepressie
Handelsnamen:
Diverse vitamine D3 supplementen
Risico:
🟢 Volledig veilig
Effect impact:
🟢 Geen invloed
Wachttijd:
Geen
Praktische tip:
Gewoon blijven innemen. Kan zelfs positief zijn voor algemene stemming

Twijfel over je medicatie?

  • Bel je arts: Bespreek altijd medicijnwijzigingen vooraf
  • Apotheek raadplegen: Zij kennen interacties het beste
  • Bij twijfel uitstellen: Veiligheid gaat altijd voor

Nooit zomaar stoppen: Sommige medicijnen moeten langzaam afgebouwd worden. Plan dit ruim van tevoren.

Legenda

🔴 Extreem risico - Absoluut afgeraden

🟡 Matig risico - Medische begeleiding vereist

🟢 Laag risico - Waarschijnlijk veilig

CNS depressie - Centrale zenuwstelsel onderdrukking, risico op ademhalingsproblemen

Trip killer - Medicijn dat psychedelische effecten kan stoppen of verminderen

Cardiovasculaire monitoring - Hartslag en bloeddruk in de gaten houden

*Geen wachttijd, maar verminderde effectiviteit

Hoe deze tabel te gebruiken

Deze tabel geeft je direct de belangrijkste informatie die je nodig hebt. Zoek je medicijn op en check:

  1. Risico Niveau - Is het veilig?

  2. Effectiviteit Impact - Zal je sessie minder werken?

  3. Wachttijd - Hoe lang van tevoren stoppen?

  4. Aanbeveling - Wat moet je doen?

Voor de volledige wetenschappelijke onderbouwing en gedetailleerde uitleg, lees de secties hieronder.

Antidepressiva

SSRI's

Tot 2024 gold de regel: antidepressiva en psilocybine gaan niet samen. Maar baanbrekend onderzoek van het Evolute Institute heeft deze overtuiging volledig omgegooid.

Wat we nu weten:

  • Veiligheid: Een klinische trial met escitalopram (Lexapro) en psilocybine toonde geen verhoogde toxiciteit

  • Effectiviteit: Survey onder 160+ personen toont 25-40% verminderde psychedelische effecten

  • Praktijk: Je kunt veilig een sessie doen, maar verwacht minder intense effecten

Waarom SSRI's de effecten verminderen:

  1. Receptor desensitisatie - Langdurig SSRI gebruik maakt 5-HT2A receptoren minder gevoelig

  2. Serotonine competitie - SSRI's verhogen beschikbare serotonine die 'concurreert' met psilocine

  3. Emotionele stabilisatie - SSRI's dempen emotionele uitschieters, inclusief breakthrough momenten

MAOI's

Waar SSRI's veiliger bleken dan gedacht, blijven MAOI's (Monoamine Oxidase Inhibitors) absoluut afgeraden. Deze medicijnen blokkeren het enzym dat psilocine afbreekt, wat resulteert in:

  • 2-3x intensievere trip

  • 8-12 uur duur in plaats van 4-6 uur

  • Hoog serotoninesyndroom risico

MAOI medicijnen om te vermijden:

  • Phenelzine (Nardil)

  • Tranylcypromine (Parnate)

  • Isocarboxazid

  • Moclobemide

Kritieke regel: Wacht minimaal 14 dagen na je laatste MAOI dosis voordat je psilocybine gebruikt.

Stemmingsstabilisatoren

Van alle medicijnen op onze lijst is lithium misschien wel het gevaarlijkste in combinatie met psilocybine. Microdosing onderzoek van Dr. James Fadiman identificeert lithium als een van de weinige absolute contra-indicaties.

Waarom lithium zo gevaarlijk is:

  • Onbekend mechanisme - We weten niet precies hoe de interactie werkt

  • Seizure rapporten - Case studies tonen verhoogd risico op epileptische aanvallen

  • Onvoorspelbare effecten - Reacties variëren van persoon tot persoon

Absolute regel: Lithium en psilocybine gaan nooit samen, ook niet bij microdosing.

Valproaat (Depakine) en Carbamazepine verlagen de seizure drempel, wat in combinatie met psilocybine risicovol kan zijn. Medische begeleiding is verplicht.

Trip Killers

Soms worden trips te intens en zoeken mensen naar 'trip killers' - medicijnen die de psychedelische effecten kunnen stoppen of verminderen. Onderzoek naar 709 Reddit posts onthult welke medicijnen populair zijn en waarom dat zorgwekkend is.

Benzodiazepines

Hoe ze werken: Benzodiazepines blokkeren niet direct psilocine effecten, maar versterken het GABA-systeem (de 'rem' van je hersenen), wat angst en agitatie vermindert.

Populaire opties:

  • Lorazepam (Ativan): 1-2mg, werkt binnen 20-40 minuten

  • Alprazolam (Xanax): 0,5-1mg, werkt binnen 15-30 minuten

  • Diazepam (Valium): 5-10mg, werkt binnen 30-60 minuten

Waarschuwingen:

  • Verslavingsrisico - Al na 2-4 weken regelmatig gebruik

  • Respiratory depressie - Vooral bij hoge doses of met alcohol

  • Rebound effecten - Angst kan erger worden na uitwerking

Antipsychotica

Voor complete trip beëindiging zijn antipsychotica effectiever omdat ze direct de 5-HT2A receptoren blokkeren waar psilocine aan bindt.

Effectieve opties:

  • Quetiapine (Seroquel): 25-50mg, werkt binnen 30-60 minuten

  • Olanzapine (Zyprexa): 10-20mg, werkt binnen 30 minuten

Voordelen over benzodiazepines:

  • Geen verslavingsrisico

  • Blokkeren direct psychedelische effecten

  • Worden gebruikt in ziekenhuizen bij overdoses

Cardiovasculaire medicijnen

Psilocybine heeft cardioactieve eigenschappen - het verhoogt tijdelijk hartslag en bloeddruk. Voor de meeste gezonde mensen is dit geen probleem, maar medicijngebruikers moeten extra voorzichtig zijn.

ACE-remmers en ARB's:

  • Interactie: Psilocybine kan hun effectiviteit tijdelijk verminderen

  • Risico: Matig - bloeddruk kan oplopen tijdens sessie

  • Aanbeveling: Extra monitoring, geen medicatie overslaan

Bètablokkers:

  • Probleem: Kunnen waarschuwingssignalen van cardiovasculaire stress maskeren

  • Risico: Je merkt mogelijk niet dat je hart te hard werkt

  • Aanbeveling: Intensievere monitoring, medische aanwezigheid

Hart Medicijnen

Amiodarone, Flecainide, Digoxin:

  • Risico: Mogelijke interacties met hartritmestoornissen

  • Aanbeveling: Alleen onder cardiologische begeleiding

ADHD en stimulanten

ADHD medicijnen zoals methylfenidaat (Ritalin) en amfetamines (Adderall) verhogen net als psilocybine hartslag en bloeddruk. Deze combinatie kan cardiovasculaire stress veroorzaken.

Praktische aanbeveling:

  • Sla ADHD medicatie over op de dag van je sessie

  • Doe dit alleen in overleg met je arts

  • Zorg voor cardiovasculaire monitoring tijdens de sessie

Pijnmedicatie

Opioïden

Morfine, Codeïne, Oxycodon:

Tramadol

Waarom risicovol:

  • Serotonergisch: Kan serotoninesyndroom veroorzaken in combinatie met psilocybine

  • Seizure drempel: Beide middelen verlagen de drempel voor epileptische aanvallen

Regel: Stop tramadol 24 uur voor je psilocybine sessie.

Veilige pijnstillers

Paracetamol, Ibuprofen, Diclofenac:

  • Risico: Laag tot geen

  • Aanbeveling: Veilig te gebruiken voor, tijdens en na sessies

Serotoninesyndroom

Serotoninesyndroom is wat elke professional het meest vreest bij psilocybine gebruik. Het treft vooral vrouwen (80% van gevallen), mogelijk omdat zij meer antidepressiva en migraine medicijnen gebruiken.

Herkenning

Milde symptomen:

  • Rusteloosheid en agitatie

  • Zweten zonder koorts

  • Lichte spiertrillingen

  • Diarree

Ernstige symptomen (medische noodsituatie):

  • Koorts >38,5°C

  • Rigide spieren

  • Bewustzijnsstoornissen

  • Snelle hartslag >100 bpm

  • Extreme agitatie

Behandeling

Onmiddellijke acties:

  1. Stop alle serotonergische medicatie

  2. 112 bellen bij ernstige symptomen

  3. Ondersteunende zorg (koeling, vloeistoffen)

  4. Benzodiazepines voor agitatie

  5. In ziekenhuis: mogelijk cyproheptadine (serotonine antagonist)

Praktische veiligheidsrichtlijnen

Pre-Sessie checklist

48 uur voor je sessie:

  • Stop antihistamines (Cetirizine, Loratadine)

  • Stop niet-essentiële pijnstillers

  • Geen alcohol meer

  • Check cardiovasculaire medicatie met arts

24 uur voor je sessie:

  • Stop tramadol

  • Sla ADHD medicatie over (in overleg met arts)

Dag van sessie:

  • Normale cardiovasculaire medicatie innemen

  • SSRI/SNRI gewoon doornemen (als van toepassing)

  • Lege maag (laatste maaltijd 4-6 uur eerder)

Speciale populaties

Ouderen (65+)

Extra voorzichtigheid vanwege:

  • Veranderde medicatie-metabolisme

  • Hogere kans op cardiovasculaire aandoeningen

  • Verminderde fysieke reserve

Aanbeveling: Lagere doseringen overwegen.

Zwangerschap en borstvoeding

Status: Absolute contra-indicatie
Reden: Onbekende effecten op foetus/baby
Alternatieven: Wacht tot na zwangerschap/borstvoeding periode

Bipolaire Stoornis

Risico: Kan manie triggeren
Timing: Alleen tijdens stabiele/ depressieve fases
Vereiste: Psychiatrische begeleiding verplicht

Algemene veiligheidsfilosofie

Psilocybine therapie heeft bewezen potentieel om miljoenen mensen te helpen met therapieresistente depressie en andere aandoeningen. Maar dit potentieel kan alleen gerealiseerd worden als we het veilig doen.

De wetenschap geeft ons steeds betere tools om risico's in te schatten en veiligheid te waarborgen. Het is aan ons om deze tools verstandig te gebruiken en altijd voorzichtigheid te laten prevaleren boven risico.

Onthoud: Bij twijfel over je medicatie en psilocybine - raadpleeg altijd een medische professional. Je veiligheid is altijd belangrijker dan een sessie.

Dit artikel is gebaseerd op peer-reviewed onderzoek en erkende medische bronnen uit 2024-2025. Het vervangt geen professioneel medisch advies. Raadpleeg altijd een gekwalificeerde zorgverlener voordat je medicijnen combineert met psilocybine.

Vorige
Vorige

Deep dive: Psilocybine

Volgende
Volgende

Veilig trippen: een gids voor nieuwsgierige reizigers